Nunat avannarliit Siunnersuisoqatigiivi pillugit

Isumaqatigiissut

Nunat Avannarliit Siunnersuisoqatigiiffiat Danmarkimi, Sverigimi, Norgimi Islandimilu qinikkat (inatsisartut) naalakkersuisullu akornanni suleqatigiiffittut 1952-imi pilersinneqarpoq (Helsingforsimi isumaqatigiissut). Finland Nunat Avannarliit Siunnersuisoqatigiiffiannut 1955-imi ilannguppoq. Tamatuma kingorna Helsingforsimi isumaqatigiissut allannguuteqartinneqartarsimavoq. Nunat namminersortut Kalaallit Nunaat, Savalimmiut Ålandilu Danmarkip Naalagaaffianut aammalu Finlandip aallartitaanut ilaapput, taamaattorli namminneq taaguutitik atorlugit namminnerlu toqqakkaminnik ilaasortaqarlutik.

 

Aaqqissuussaaneq

Nunat Avannarliit Siunnersuisoqatigiiffiannut ilaapput ilaasortat tamarmiusut katersuuffiat, siulittaasoqarfik ataatsimiititaliallu. Nunat Avannarliit Siunnersuisoqatigiiffianni ilaasortat katillutik 87-iupput. Nunat Avannarliit Siunnersuisoqatigiiffiat suleriaasissaminik akuersissuteqarsimavoq. Taanna Nunat Avannarliit Siunnersuisoqatigiiffiata ulloq 30. oktober 2001-imi 53-ississaanik ataatsimiinnermini kingullermik nutarterpaa. Ilaasortat tamarmiusut katersuuffianni ilaapput nunanit ilaasortaasunit tallimaasunit tamanit aallartitat. Nunat Avannarliit Siunnersuisoqatigiiffiat ukiumoortumik ataatsimiittarpoq. Ataatsimiinneq taanna ukiakkut ingerlanneqartarpoq - nalinginnaasumik oktoberip qaammataata naalernerani. Immikkut ataatsimiinnissamut aggersaasoqarsinnaavoq.

 

Danmarkip Naalagaaffiata aallartitai tassaapput inatsisartunut ilaasortat 20-t, taakkunannga folketingimut ilaasortat 16-it kiisalu Savalimmiuni Lagtingimi ilaasortat marluk aammalu Inatsisartunut ilaasortat marluk. Aammattaaq Finlandi qinikkanik 20-nik aallartitaqarpoq. Taakkunannga 18-it Finlandimi Rigsdagimi ilaasortat akornannit toqqagaapput. Inissat sinneruttut marluk Ålandimi inatsisartunut marlunnut tunniunneqarput. Islandip aallartitarai Altingimut ilaasortatut qinikkat arfineq marluk. Norgip aallartitai Nunat Avannarliit Siunnersuisoqatigiiffianni arfineq marlunnik inissaqarput. Norgip aallartitaasa Nunat Avannarliit Siunnersuisoqatigiiffianni inissat 20-t tigummiarpaat. Ilaasortat Stortingip ilaasortaasa akornanni toqqarneqartarput. Sverigip aallartitai tassaapput ilaasortat 20-t rigsdagimi qinikkat akornanni toqqarneqartut.

 

Nunat Avannarliit Siunnersuisoqatigiiffiat Siulittaasoqarfeqarpoq, taannalu Siunnersuisoqatigiiffiup Siulittaasuanit aammalu siunnersuisoqatigiiffimmi ilaasortat allat toqqarneqartut aqqaneq marluk tikillugit amerlassusilinnit siulersorneqarluni. Siunnersuisoqatigiiffiup ingerlaavartumik suliassai aammalu ilaasortat tamarmiusut katersuuffianni sulianik aqutsineq kiisalu nunani inatsisartunut nunanilu tamalaani kattuffinnut suliniaqatigiiffinnullu susassaqartunut attaveqarneq siulittaasoqarfiup suliassarai.

Siunnersuisoqatigiiffiup allattoqarfiata Nunani Avannarlerni Ministerit Siunnersuisoqatigiiffiat allaffeqarfeqatigaa.

 

Ingerlatsiviit ataatsimiititaliallu

Siunnersuisoqatigiiffiup ingerlatsivii: Nalinginnaasumik ataatsimiinnermut atatillugu ilaasortat tamarmiusut katersuuffianni ilaasortaasut akornannit siulittaasoqarfimmik, nakkutilliinermut ataatsimiititaliamik, qinersinermut ataatsimiititaliamik ataatsimiititalianillu allanik qaammatisiutit ukiuanni aggersumi atuuttussanik qinersisoqartarpoq. Ataatsimiititaliat: Ataatsimiititaliat tallimaapput, tamarmik qinikkanik 13-15-inik ilaasortallit. Kultureqarnermut Ilinniartitaanermullu Ataatsimiititaliaq, Innuttaasunut Atuisartunullu Ataatsimiititaliaq, Avatangiisinut Pinngortitamullu Ataatsimiititaliaq, Atugarissaarnissamut Ataatsimiititaliaq aammalu Inuussutissarsiornermut Ataatsimiititaliaq.

 

Ilaasortat

Nunat avannarliit nunallu namminersortut: Island, Danmark, Sverige, Norge, Finland, Kalaallit Nunaat, Savalimmiut aamma Åland.

 

Kalaallit Nunaata peqataanera

Kalaallit Nunaata Savalimmiullu tamarmik immikkut marlunnik ilaasortaatitaqarlutillu taakku marlunnik sinniisoqarnissaat siunertaralugu Danmarkip aallartitaminut inissaatiminit 20-usunit sisamat tunniuppai. Kalaallit Nunaata Nunat Avannarliit Siunnersuisoqatigiiffianni sinniisorisatut aallartitassai ilaasortat marluk taakkulu sinniisussaat marluk Inatsisartunit ukiut tamaasa toqqarneqartarput. Pisariaqartitsineq naapertorlugu ilassutissanik toqqaasoqartarpoq. Taamaalilluni Nunat Avannarliit Siunnersuisoqatigiiffiata ilaasortaasa tamarmiusut katersuuffianni (ataatsimiinnerini) aammalu ataatsimiititaliat ingerlaavartumik sulineranni kiisalu partiit suleqatigiinneranni Kalaallit Nunaat tamakkiisumik taasisinnaatitaalluni peqataasarpoq.

 

Najukkat

Nunat Avannarliit Siunnersuisoqatigiiffiat, Kalaallit Nunaannit Aallartitat

Kalaallit Nunaanni Inatsisartut Allattoqarfiat

Postbox 1060

3900 Nuuk

Tlf: 34 50 00

Fax: 32 46 06

Mail: inatsisartut@inatsisartut.gl

 

Nunat Avannarliit Siunnersuisoqatigiiffiat

Ved Stranden 18

DK-1061 København K

Tlf: (+45) 33 96 04 00

Fax: (+45) 33 11 18 70

Mail: nordisk-rad@norden.org