Samling

20120913 09:27:07
Ordførerindlæg(IA)-1

 


 


 


 


FM 2003/42.1


4. april 2003


Kuupik Kleist


 


 


Forslag til Landstingsbeslutning til Hjemmestyrets udtalelse til ikraftsættelse for Grønland af lov om tilskud til Grønlands Hjemmestyre


Inuit Ataqatigiit tiltræder beslutningsforslaget.


Det er værd at bemærke at tilskuddet for 2004 for første gang overstiger 3 mia.kr.. Der er, henset vores nuværende økonomiske situation, selvfølgelig ingen tvivl om, at vi har stærkt brug for pengene – eller sagt tydeligere: desværre er der ingen tvivl om at vi stadig har stærkt brug for pengene.


Inuit Ataqatigiit betragter de økonomiske overførsler, som investeringer. Danmark påtog sig disse forpligtelser ved indlemmelsen af Grønland i den danske stat i 1953, derfor er overførslerne, hverken at betragte som almisser eller udtryk for ren dansk venlighed.


Inuit Ataqatigiit fastholder Landstingets fulde kompetence vedr. Landskassens indtægter og udgifter, vi skal derfor på det kraftigste afvise den danske højrefløjs forsøg på at udhule denne kompetence og vi opfordrer Landsstyret til at fastholde principaftalen mellem Grønland og Danmark på dette område.


Aftalen om en kommende nedtrapning af de økonomiske overførsler, stiller store krav til os om ansvarlig økonomisk forvaltning. Vi har i nedtrapningsperioden et valg mellem at skære ned på de offentlige udgifter eller på andre måder at kompensere for de mistede indtægter.


Det er selvfølgelig til hver en tid mere behageligt at arbejde med stigende indtægter, i modsætning hertil kræver nedskæringer en meget bevidst prioritering og økonomisering med midlerne.


Vi forstår at Landsstyret har tiltrådt Statsministerens forslag om oprettelse af et udvalg til fremme af erhvervslivet i Grønland. Man skal i den forbindelse være kritisk opmærksom på flere forhold:


- Vores kompetence til at disponere indtægter og udgifter, må og skal fastholdes,


- Vi har selv ansvaret for udviklingen af vores erhvervsliv, det må der ikke såes tvivl om,


- Nedskæringerne i de danske grønlandsrelaterede aktiviteter via den danske finanslov, specielt på råstofområdet, må stoppes,


- Danmarks ansvarsområder vedr. Grønland, må ikke udhules ad bagvejen. Her gælder det f.eks. de kraftige forringelser i omsorgen for de grønlandske kriminelle, som er sendt til afsoning på danske institutioner. Denne udvikling må påtales på det kraftigste og vi skal opfordre Landsstyret til at tage affære med det samme.


Som et led i bestræbelserne for at skabe et bedre grundlag for økonomisk slevforsyning, skal Inuit Ataqatigiit opfordre Landsstyret til at optage forhandlinger med regeringen, for at ændre på indtægtsfordelingsprincippet i Råstof-ordningen. Målet må være at indtægter fra råstofaktiviteter tilfalder grønland fuldt ud.


Med disse ord skal jeg meddele at vi tilslutter os beslutningsforslaget.


Partiit oqaaseqaataat(IA)-1

 


 


 


 


UPA 2003/ 42.1


4. april 2003


Kuupik Kleist


 


 


Namminersornerullutik Oqartussanut tapiissutit pillugit inatsisip Kalaallit Nunaannut atuutilersinneqarnissaa pillugu Namminersornerullutik Oqartussat oqaseqaateqarnissaat siunertaralugu Inatsisartut aalajangiiffigisassaattut siunnersuut


 


Aalajangiiffigisassatut siunnersuut Inuit Ataqatigiit-niit akuersaarparput.


Maluginiagassaavoq aappaagumut nunatsinnut tapiissutissatut isumaqatigiissutaasimasut siullermeerutaasumik 3 mia.kr. sinnermatigit. Soorunami ullumikkut inissisimanerput qiviaraanni aningaasat pisariaqartinneqarnerat assortorneqarsinnaangilaq – ersarinnerusumik oqaatigalugu, tamanna ajoraluartumik assortorneqarsinnaangilaq.


Aningaasat Danmarkimiit nunatsinnut nuunneqartartut Inuit Ataqatigiit-niit aningaasaliissutitut isigaagut. Tamanna nunatta Danmarkip naalagaaffianut 1953-imi ilanngunneqarnerata kinguneranik pisussaaffinngorpoq, taamaattumillu naakkinnissutitut imaluunniit allatut inussiarnisaarniarnerinnartut isigineqartussaanani.


Nunatsinni Inatsiartut aningaasanut isertitanut aningaasartuutinullu tamakkiisumik oqartussaanerat Inuit Ataqatigiit-nniit aalajangiusimavarput, taamaattumik Danmarkimi talerpilliuniat tamatuminnga qarajaaniarnerat illuatungilerluinnartariaqarpoq, Naalakkersuisullu kaammattussavagut nunatta Danmarkillu akornanni tunngaviusumik isumaqatigiissutaasoq aalajangiusimaqqullugu.


Aningaasaliissutit annikilliartortinneqalernissaannik tunngaviusumik isumaqatigiissuteqarsimaneq annertuumik aningaasarsiornikkut akisussaassusilimmik ingerlatsinissamik uagutsinnut pisussaaffiliivoq. Aningaasaliissutit annikillisikkiartorneqarnerisa nalaani pisussaaffigilissavarput annikillisaaneq ilutigalugu aningaasartuutit ikilisarneqarnissaat imaluunnit isertitat allatigut amerlisarneqarnissaat.


Soorunami isertitat amerlisarneqarnissaat anguniarlugu sulinissaq qaqugukkulluunniit suliassani pilerinarneruvoq illuatungaanilu aningaasartuutinik ikilisaaneq tulleriiaarilluarnissamik annertusaarinissamillu piumasaqaatitaqarluni.


Paasivarput danmarkimi Statsministerip siunnersuuteqarneratigut inuussutissarsiutit siuarsarneqarnissaat nunatta Danmarkillu akornanni ataatsimiititaliornikkut suliarineqassasoq Naalakkersuisut akuerisimagaat. Tassunga atatillugu mianersorfissat arlaqarput.


- Siullermik: Isertitanut aningaasartuutinullu tamakkiisumik oqartussanitta mangiarneqannginnissaa aalajangiusimalluinnartariaqarpoq,


- Aappassaanik: Inuussutissarsiutinik ineriartortitsineq uagut nammineq akisussaaffigaarput, tamanna apeqquserneqassanngilaq,


- Pingajussaanik: Danmarkimi Folketingip Aningaasanut Inatsisaatigut nunatsinni ingerlatanut, pingaartumillu aatsitassarsiornermut tunngasutigut, aningaasaliissutit ikiliartortinneqarnerat unitsinneqartariaqarpoq,


- Sisamassaanillu: Naalagaaffiup nunatsinnut tunngasutigut suli pisussaaffigisaasa tunoqqutsisumik mangiarneqassanngillat. Tassani ilaatigut kalaallit pinerluuteqarsimasut Danmarkimi isertitsivinnut nassiunneqarsimasut isumagineqarnerisa ajorsiartupiloornera sakkortuumik uparuartariaqarpoq, Naalakkersuisullu tamatumani piaartumik iliuuseqaqqullugit kaammattussavagut.


Immitsinnut aningaasarsiornikkut annertunerujuartortumik napatilernissatsinnik anguniagaqarnermi suliuniutissat ilaattut Inuit Ataqatigiit Naalakkersuisunut kaammattutigissavaat aatsitassarsiornikkut isertitanik avitseqatigiinnissamik isumaqatigiissut allanngortinniaqqullugu. Siunertaasariaqarpoq aatsitassarsiornikkut isertitat nunatsinnut tamakkiisumik nakkartinneqartalernissaat.


Taamatut oqaaseqarluta aalajangiussassatut siunnersuummut akuersaarnerput nalunaarutigaarput.