Samling
EM 2003/48/90/98.1
21. november 2003
Ole Lynge
Forslag til Landstingsbeslutning om, at Landstinget pålægger Landsstyret at gøre brug af § 14, stk. 4 i Landstingslov nr. 18 af 31. oktober 1996 om fiskeri, således at tidsubegrænsede licenser bliver tidsbegrænsede fra 2009.
(Landstingsmedlem Per Skaaning)
Forslag til Landstingsbeslutning om at Landsstyret pålægges at tage initiativ til en ophævelse af Landstingslov nr. 18 af 31. oktober 1996 om fiskeri med senere ændringer, med ikrafttrædelse 5 år efter ophævelseslovens vedtagelse, således at der ultimo 2008 træder en ny, forbedre og velgennemtænkt fiskerilov i kraft.
(Landstingsmedlem Ole Dorph)
Forslag til Landstingsbeslutning om, at Landstinget i medfør af § 14 i Landstingslov om fiskeri gør tidsubegrænsede licenser tidsbegrænsede med et varsel på 5 år regnet fra den 1. januar 2004.
(Landstingsmedlem Aqqalukasik Kanuthsen)
Landstingsmedlemmerne Per Skaaning, Demokraterne, Ole Dorph, Siumut samt Aqqalukasik Kanuthsen, Inuit Ataqatigiit, har stillet et relativt ens beslutningsforslag om, at licenserne der hidtil har været givet i tidsubegrænsede perioder, efter nogle år på ny bliver givet på tidsbegrænsede betingelser.
Først og fremmest vil jeg på vegne af Inuit Ataqatigiit takke forslagstillerne, idet disse med deres forslag dokumenterer, at det lovgivningsmæssige grundlag med hensyn til den eksisterende fiskerilov nr. 18 af 31. oktober 1996, bør gøres til genstand for nyvurdering, om hvorvidt ordningen stadig er tidssvarende. Da loven blev etableret i starten af 1990-erne, præciserede vi fra Inuit Ataqatigiit, at de levende ressourcer der findes i vore farvande, er at betragte som fælles samfunds ejede ressourcer, og at fiskeriloven bør udformes i henhold til denne kendsgerning. Derfor er vi også glade for, at Landsstyret i sit svarnotat giver os ret i denne betragtning.
Vi vil fra Inuit Ataqatigiits side ikke direkte kommentere de velunderbyggede forslag, der her er blevet bragt frem, idet vi mener, at Landstinget bør afvente Landstingets Fiskeri, Fangst og Land-brugsudvalgs nøje gennemgang af indholdet af forslagene. Selvfølgelig mener vi, at de rammebe-stemmelser der ønskes ændret – hvilket der åbenbart er bred enighed om – bør gøres til nøje afvej-ninger i forhold til de konsekvenser, en ændring af fiskeriloven vil kunne afstedkomme.
Vi forstår således Landsstyremedlem for Fiskeri, Fangst og Landbrugs tilkendegivelser om, at de evt. konsekvenser ved ændringen af fiskeriloven endnu ikke helt er fuldt analyseret. Landsstyret oplyser i den forbindelse, at man til efterårssamlingen år 2004 agter at komme med en samlet lovpakke i forhold til den eksisterende fiskerilov. Jeg skal derfor referere til Landsstyremedlem-mets svarnotat, idet han bl.a. siger:….”Landsstyret skal dog meddele, at man i den kommende revision af Landstingslov om fiskeri til Efterårssamlingen 2004 tager beslutningsforslaget med i arbejdet, således at disse kommer til at indgå i vurderingerne.” Citat slut. Til dette mener vi, at herværende forslag ikke kun skal medtages under vurderingen, men at forslagene skal være en del af indholdet.
Vi mener i Inuit Ataqatigiit, at Landstingets Fiskeri, Fangst og Landbrugsudvalg, skal gives den fornødne tid til at vurdere forslagene og de konsekvenser, ændringerne vil kunne afstedkomme. Derfor skal vi venligst bede tinget nøje vurdere, om det ikke er mest hensigtsmæssigt at udskyde 2. behandlingen til Landstingets Forårssamling år 2004.
Vi sagde ved indledning af herværende ordførerindlæg, at vi ikke direkte ville kommentere forslagene, og det skyldes bl.a. at andre punkter der i dag bliver behandlet i tilknytning til Landstingets Fiskerilov. Derfor skal vi afslutningsvis fra Inuit Ataqatigiits side udtrykke vores ønske om, at partierne samt kandidatforbundet, udover vores koalitionspartner Siumut, inddrages reelt under det kommende arbejde, idet evt. ændringer har stor samfundsmæssig betydning.
Koalitionsaftalen mellem Inuit Ataqatigiit og Siumut indeholder klare målsætninger om, at ved udnyttelsen af landets ressourcer, bør indtægterne så vidt muligt komme den samlede befolkning til gode og at vi i den forbindelse endnu engang skal præcisere vores synspunkt om, at landets levende og ikke levende ressourcer er fælles samfundsejede. Derfor ønsker vi også, at fiskeriloven skal udformes i.h.t. nævnte grundholdning. Derfor mener vi også, at der er behov for ændring af den eksisterende fiskerilov. Derfor skal vi fra Inuit Ataqatigiits side udtrykke vores ønske om, at vi ønsker samarbejde og dialog med fiskeriorganisationer og fiskeriproducenterne.
Vi glæder os til at deltage ved det kommende arbejde samt forhandlinger i Landstingets regi. Vi fra Inuit Ataqatigiit ønsker selvfølgelig at deltage ved lovgivningsarbejdet i forhold til landets vigtigste erhvervsgrundlag. Vores fælles fiskeriressourcer vil vi fortsat være afhængig af mange generationer frem i tiden.
Med disse ord vil vi fra Inuit Ataqatigiit indstille, at de meget ensartede forslag gøres til genstand for nøje vurderinger i Landstingets fiskeriudvalg, og at 2. behandlingen derfor først finder sted til Landstingets Forårssamling år 2004.
ATASSUT UKA2003/48-90-98
Finn Karlsen Nuuk 21.11.2003
Aalisarneq pillugu Inatsisartut Inatsisaanni nr. 18,31.oktober 1996-imeersumi, § 14 nr. 4-mik, Naalakkersuisut atueqqullugit peqquneqarnissaannik, taamaalilluni akuersissutit piffissamik killiligaangitsut 2009-miit piffissamut killiliivigineqartarlernissaanik, Inatsisartut aalajangiiffigisassaattut siunnersuut.
(Per Skaaning)
2008-p naanera aalisarneq pillugu nutaaq, pitsanngorsagaq isumaliutigilluagaasorlu atortuulerseqqullugu aalisarneq pillugu Inatsisartut inatsisaata nr. 18-ip, 31. oktober 1996-imeersup kingusinnerusukkut allannguuteqartinneqartarsimasup atorunnaarsinneqarnissaa, atorunnaasitsinermilu inatsisip akuersissuteqartarnerata kingorna ukiut tallimat qaangiunneranni atortuulersinneqarnissaa sulissutigeqqullugu Naalakkersuisut peqquneqarnissaanik Inatsisartut aalajangiiffigisassaattut siunnersuut.
(Ole Dorph)
Aalisarneq pillugu Inatsisartut inatsisaanni . 14-imik aalajangersagaq innersuusutigalugu 1. januar 2004 aallarnerfigalugu ukiunik tallimanik sivisussusilimmik ilimasaarereernikkut aalisarnermi piffissamut killeqanngitsumut akuersissutit, piffissamut killilimmut akuersissutinngortinneqarnissaanut Inatsisatut aalajangiiffigisassaattut siunnersuut.
(Aqqalukasik Kanuthsen)
Siunnersuutit taakku pingasut ataatsikkut suliarineqartussanngorlugit saqqummiunneqartut ATASSUT-mit imaattumik oqqaseqarfigissavagut.
Inatsisartuni ilaasortat Demokraatineersup Per Skaaning-ip, Siumumeersup Ole Dorph-ip kiisalu Inuit Ataqatigiinneersup Aqqalukasik Kanuthsen-ip siunnersuumminni tunngavilersuutigisaat ATASSUT-mit oqaaseqarfigeqqaassavagut.
Tunngavilersuutitut oqaatigineqarpoq raajarniarnermi inuiaqatigiit pissarsissutigisartagaat ikippallaartut, assersuutitullu taavaa raajanut akitsuutit aqqutigalugit ukioq manna 7,5 millioner krone-nik taamaallaat pissarsisoqassasoq. Taamatut tunngavilersuuteqarnermi raajarniarniutaatillit, raajarniarnerni sulisut, nunami suliffissuarni sulisut, kilisaatit nunami tulassimatillugit iluarsartuussisartut aammalu raajat nunatsinnit anissorneqarnissaanni sulisut tamarmik allatulli akileraartarnerisigut nunatta karsianut isertinneqartartut ilanngullugit eqqarsaatigisimanngilai. Taamaammat ATASSUT-mit isumaqarpugut taama qalliinnarsiortigaluni raajarniarnermi inuiaqatigiit pissarsissutigisartagaasa ikippallaarnerannik oqalunneq minnerpaamilluunniit tunngavissaqanngitsoq.
Tunngavilersuutitut oqaatigineqarpoq raajarniarnermi isertitsissutigineqartartut raajarniarnissamut akuersissummik pigisalinnut inunnut ikittuaraannarnut taamaallaat tuttartut. Taamatut tunngavilersuuteqarnermi siuliani taasagut eqqarsaatigineqarsimanngillat, taamatuttaaq kilisaataatillit suliffeqarfittulli allatut ingerlatsinermut aningaasartuuterpassuaqartarnerat soqutaanngitsutut isigalugu kilisaataatillit aningaasanik qalooriinnartutut nalilerneqarput. Taamatuttaaq eqqarsaatigineqanngilaq aningaasat pissarsiarineqartartut kaasarfimmut manngussuinnarnagit kilisaatinik nutarterinissamut, kilisaatinik pioreersunik iluarsartuussititsisarnerminnut annaasaqarsinnaaneq uniffiginagu ineriartortitsiuartarnerat.
Tunngavilersuutigineqarpoq pisassat kingornuttagaammata aalisarnermik inuussutissarsiuteqalerumasut killilersorneqartut. Taamatut tunngavilersuinermini eqqarsaatigineqanngilaq kilisaataatillit qitornaat tamarluinnarmik aalisarnermik inuussutissarsiuteqalernissaminnut pilersaaruteqarnersut nalunarluinnartuusoq, pisassammi kingornuttagaagaluarpaluunniit pisassaatillit tunuarnialernerminni kingornussisussaminnut ingerlatitseqqissinnaanngippata ingerlataat tuniniarneqarsinnaammata, taamaalillutillu avataasiorlutik aalisarnermik ingerlataqalerusuttut mattusimaneqanngimmata, taamatuttaaq aningaasarpassuit atorlugit annaasaqarsinnaanermullu sillimmateqarluni avataasiorluni raajarniarnermik ingerlataqalerusussinnaasut aallartinnissaminnut piareersimalluartut periarfissamik ammaanneqarunik iseriaannaassammata.
Tunngavilersuutitut oqaatigineqarpoq pisassat akeqanngitsumik tunniunneqarsimasut, taamaakkaluartorli akeqanngitsumik pissarsiat tuniniarneqarsinnaasut. Ilumoortorli tassaavoq milliartip affaa sinnerlugu akiliillutik pisassaminnik pissarsisimammata, taamaammallu arsaarniarneqassappata imaluunniit pisassaminnik tuniniaassappata ATASSUT-ip tungaanit paasilluarsinnaavagut akiliutigisimasatik minnerpaamik utertinniassappatigit.
Tunngavilersuutiigineqarpoq pisassiissutigineqartartut sinnerlugit pisaqarsimanermi nalunaarsuisoqartannginnerata takutikkaa nakkutilliineq annikippallaarsimasoq. Tamanna aaqqinniarlugu, nunani unammillikkanisut, suliniutit maanna ingerlalereernikuupput, taamaammat akuersissutit piffissamik killiligaangitsut 2009-miit piffissamut killiliivigineqartarlernissaanik tunngavilersuutitut atussallugu pissutissaqanngitsoq ATASSUT-mit isumaqarpugut.
Ole Dorph-ip ”nunatsinni pisuunerpaanit”, Kilisaatini inuttat akilernerlugaanerarlugit kilisaataatilinnillu pillaatisiaralugulu akileraartitaasarnerarlugit oqariartuuteqarnera ATASSUT-mit sakkortunerpaamik akerlilissavarput. Sumiluunniit suliffimmi sulisut sulisitsisulu isumaqatigissuteqarnerisigut sulinermi atugassat sinaakkusersorneqartarput, taamatut aamma ippoq avataasiorluni aalisarnermi.
Matumani pasilliiniutitigeqarmat kilisaataatileqatigiiffiit inuttanik atornerluisuunerarlugit ATASSUT-mit akuersaarsinnaanngilarput, nukippassuit aningaasarpasuillu atorlugit imminut kaaviteqqartumik raajat nunarsuarmi akikikkaluaqisut, aalisarnermik ingerlatsiinnarnissaminnik qulakkeerinninniartut, taamaalillutillu suliffippassuarnik qulakkeerinninniartut taama kusananngitsigisumik nukillaarsaataatigisumillu politikkikkut oqariartorfigissallugit arlaannaatigulluunniit illersorneqarsinnaanngilaq.
Soorunami tamatta soqutigaarput aalisartut avataasiutini inuttaasut sulinermi ajunnginnerpaamik atugaqartitaanissaat, ATASSUT-millu ilisimavarput kilisaataatileqatigiiffiit atornerluisutut akilernerluisutullu pasillerneqartarnertik illuatungilerniarlugu soqutigilluinnaraat inuttat nukittuumik kattuffeqarnissaat isumaqatigiinniaqatigisinnaasaminnik. Nunatsinnimi avatasiorluni raajarniarnermik inuttatut sulisut 1500-it sinnerlugit amerlassuseqarput.
ATASSUT-millu aalisartut avataasiutini inuttat ukiut ingerlanerini kattuffiliortaraluartut avataasiortuunertilli pillugu ataavartumik ingerlatsinissaminnut periarfissaqarneq ajortut ilisimaaraarput, maannalu nalunnginnatsigu Sisimiuni inuttat peqatigiiffiat ingerlallualersimasoq sinerissamut siammarluni nukittulluni kattuffinngorsinnaanissaa siunertaralugu sulisitsisuminnik oqaloqatiginnillutik periarfissanik misissuissasut ATASSUT-mit kaammatuutigissavarput.
Matumanilu ATASSUT-mit pinngitsoorusunngilagut aalisariutini kilisaatinilu inuttat peqatigiiffiata 12. november 2003-mi ullulikkanik Inatsisartuni ilaasortanut allagaat apuutissallugu. Inuttammi allapput raajanut akitsuutit Naalakkersuisut siunniussaattut 13 kronenut aallartiffilerneqarpata inuttat aningaasarsiaannut tamanna aamma tuttussaasoq eqqaamaneqartariaqartoq, taamaammallu inuttat tungaannit tamanna akuersaarumaneqanngitsoq. Ilanngulluguttaaq inuttat oqariartuutigaat avataasiutit namminersortut kalaallinik aqumioqarnissaminnik pingaartitsisuusut illuatungaani Namminersornerullutik Oqartussat suliffeqarfiutaani Royal greenland A/S-imi aqumiut avataaneersut atorfeqartinneqarnerusut.
Inatsisartuni ilaasortap Aqqalukasik Kanuthsen-ip tunngavilersuutigaa siunnersuuteqartut siuliisut pisuussutit pineqartut ingerlatseqatigiiffinnit ataasiakkaanit aammalu inunnit ataasiakkaanit ukiut ingerlanerini pigineqaleriartorsimasut inuiaqatigiinnit ataatsimut pigineqartariaqartut. ATASSUT-mit Inuit Ataqatigiit naalakkersuisooqataaleramik siunertaat nipituumik oqaatiginngisaat matumani uppernarsarneqartutut nalilerparput, tassalu pisortat suliffeqarfiutaasa kisermaassillutik ingerlatsinissaat aqqutissiuunneqassasoq paatsuugassaanngitsumik matumani aqqutissiuunniarneqarpoq, allatut oqaatigalugu, namminersorlutik inuussutissarsiuteqartut ipisikkiartuaarneqarnissaannik siunertaqarneq matumani ersersinneqarpoq.
Siunnersuuteqartut tunngavilersuutaat taamatut oqaaseqarfigereerlutigit tamakkiisumik isigalugu oqaatigissavarput namminersorlutik inuusutissarsiuteqarlutik ingerlasut pitsaasumik ingerlanissaasa sapinngisamik qularnaarneqarnissaat ATASSUT-mit pingaartitarilluinnaratsigu, tassami massakkorpiaq namminersulernissatsinnik anguniagaqarnitsinnik oqalliteruttornitta nalaanni namminersorluni inuusutissarsiuteqarneq inuiaqatigiinnut assorujussaq pingaaruteqarpoq.
Aamma taamaappoq aalisarnermik inuusutissarsiuteqarnermut tunngatillugu. Aalisarnermik inuusutissarsiuteqarneq tassaavoq qallunaat nunaanniit tapiissutit eqqaasanngikkaanni nunatta aningaasarsiornerani annerpaamik isaatitsiffipput, annertoorujussuarmik suliffissaqartitsisut, ilaqutariippassuit inuuniarnerannut annertoorujussuarmik pingaarutilik.
Ullumikkut avataasiorluni raajarniarnermik ingerlatsinerup taamatut isikkoqalersimaneranut ilisimaneqassaaq ukiut amerlanngitsut matuma siorna avataasiorluni raajarniarneq ajalusoorluinnalermat nutaamik aaqissuusisoqarmat, tamannalu kinguneqarsimavoq kilisaatatit ikittuaranngorsimanerannik, massakkullu aamma sinerissap qanittuani raajarniarneq nutaamik aaqissuunneqarpoq akilersinnangortitsiniarneq siunertaralugu, suliarlu maannamut suli naamasserianngitsoq artukkiutaasinnaasunik aaljangiiffigisassatut siunnersuutinik saqqummiussineq ATASSUT-mit akuerisinnaangilarput.
Taamatut siunnersuuteqarneq akuerineqassappat kilisaataatileqatigiiffiit pilersaarusiorsinnaanerat annertuumik innarlerneqassaq, tassami kikkut pilersaarusiorsinnaasappat, aalajangiunneqassappat ukiunut tallimanut qulinulluunniit killilimmik pisassiisalissagaluarutta.
Taassuma saniatigut qularnaveequsiisinnaanerit assorujussuaq ajornarsissapput, tamakkulu ajornarsippata oqareernitsituut nunatsinni pigineqartut kilisaataatileqatigiiffiit ingerlariarnissaminnut tun-ngavissaminnik annertuumik ajornartorsiuteqartitaalissapput, kialuunniimmi takorloorsinnaavaa aningaaseriviit avataasiorluni aalisarnermut aningaasalersueqataasut siunnersuuteqartut siunnersuutaat akuersaarneqassappat tunuartilertussaasut.
ATASSUT-mit oqareernitsituut aarleqqutigaarput siunnersuutit akuerineqassagaluarpata, aallaat nunatsinni kilisaataatileqatigiiffiit nungussinnaanerannik kinguneqarsinnaasoq, tamatumalu kingunerisinnaavaa pisortat kisermaasillutik piginnittunngorsinnaanerat, imaluunniit nunat allamiut piginnittunngorsinnaanerat, tamanna ATASSUT-mit orniginngilluinnarparput akuersaarsinnaangilluinnarlugulu, nalunngilluinnarparpummi ullumikkut kalaallit sapinngilluinnarnertik takuteriigaat, taamaamat aalajangiiffigisassatut siunnersuutit akuerisinnaangilagut.
Taamatuttaaq akitsorterussilluni pisassiisoqartalernissamik siunnersuuteqarneq akuerineqassagaluarpat avataasiorluni raajarniarneq toqqammavissaarutissaaq, kikkummi 100 millionilikkaanik nalilinnik kilisaataateqarusussappat pisassinneqarumaarnissartik qulakkeersinnaanagu.
Siunnersuuteqartut nuannaarutigiinnartariaqannginnerpaat nunatsinni inoqarmat annaasaqarsinnaanermik ilisimaarinnikkaluarlutik aningaasaliiumassuseqartunik. Siunnersuuteqartut qanoq takorloorpaat avataasiutit uninngaannalersut aserfallatsaaliorneqarnissaannut aningaasaliunneqartariaqalersussat kikkunnit matussuserneqassanersut. Siunnersuuteqartut nunami suliffissuit ingerlaannarnissaannut tunngavissat eqqarsaatigisimanerpaat. Siunnersuuteqartut takorloorsinnaannginnerpaat taamak soqqusatsigisumik inatsisitigut allannguisoqassappat aningaasaliiumasinnaasut inuulluaqquunnartariaqalissagamikkit.
Naalakkersuisut siunnersuuteqartunut akissuteqaamminni nalunaarutigaat Inatsisartut 2004-imi ukiaanerani ataatsimiinneranni aalisarneq pillugu Inatsisartut inatsisaata nutarterneqarnissaanut atatillugu siunnersuutit nalilersuinermi ilanngunneqassasut. ATASSUT-millu Naalakkersuisut apeqisariaqarpagut taamatut oqariartuuteqarnerminni avataasiortunut kalerrisaarutigineraat ilumut siunnersuutit taamaattut akuerineqalikkersarnersut.
Taamatut ATASSUT-mit oqaaseqarluta aalajangiifigisassatut siunnersuutigineqartut pingasut tamarmik akuersaarneqassanngitsut inassutigaarput.