Samling

  

 

                                                                                                                           UPA 2006/51+44

            Agathe Fontain

 

 

Imm./Pkt. 51:

Annertuumik innarluutillit ikiorserneqartarnerat pillugu Inatsisartut peqqussutaannut nr. 7-mut 3. november 1994-imeersumut allannguutissatut siunnersuummik Naalak­kersuisut saqqummiusseqqullugit peqquneqarnissaannik Inatsisartut aalajangii­vigisas­saattut siunnersuut, taamaalilluni § 9-mi, imm. 2-mi akissarsiat amerlassusiat naleqqus­sarneqassammat, taamaalillunilu manna tikillugu taamatut amerlaneru­lersit­sineq pisar­tagaqartup ilinniartitaaneranut isertitaqartarneranullu naapertuut­tun­ngorluni.

 (Inatsisartunut ilaasortaq Jens B. Frederiksen, Demokraterne)

(Siullermeernera / 1. behandling)

 

Imm./Pkt. 44:

Nunatsinni Innarluutilinni atugassarititaasut allat assigalugit inuiaqatigiinni naligiimmik periarfissaqarlutillu atugaqalernissaat anguniarlugu innarluutilinnut politikkip ersarissup pilersinneqarnissaanik, taamalu aamma innarluutilinnut ilisimasanik katersuiffimmik piaartumik pilersitsisoqarnissaa pillugu apeqquteqaat aallaavigalugu oqallinnissamik siunnersuut.

(Inatsisartunut ilaasortaq Ruth Heilmann, Siumut)

   

Inuit Ataqatigiinniit innarluutilinnut sullissineq pingaartitaraarput. Inuit tamatta inuttut naleqassutsip  ataqqinassutsillu tungaasigut naligiippugut - innarluuteqarut­ta innarluuteqanngikkuttaluunniit.

 

Piginnaasavulli assigiinngillat, aamma ikorfartorneqarnissamik ikiorserneqarnissamillu pisari­aqartitavut assigiinngillat. "Allaassuteqarsinnaatitaaneq"  - tassa Inuit Ataqatigiit innarluutilinnut politikkiata toqqamma­via.  Ikiorsiinermi innarluutillip pisinnaasai kisiisa isiginiarneqassanngillat. Ikiorsiinermi aamma aallaavigineqassapput innarluutillip pisariaqartitai immikkuullarissut, kissaatai inuunermilu angorusutai.

 

Inuit Ataqatigiit innarluutillinnnut suliniutitsinni ilaatigut makku anguniagaraagut:

 

Innarluutilinnik sullissinermut akisussaaffiup kommuninut torersumik nuunneqarnissaa.

Nuussinermi anguniarneqartariaqarpoq; Allaffissorneq eqaatsoq pisariitsorlu innarluutilinnut naleqquttunik tamatigoortunillu neqerooruteqarsinnaaneq . Tamannalu anguneqassappat, innarluutilinnut  nalunaarsuisarneq pitsaasoq  ersarissorlu pigisariaqarparput.

 

Atuartitaanikkut, ilinniartitaanikkut, ineqarnikkut, suliffeqarnikkut, sunngiffimmi sammisassatigut ikinngusisarnikkullu periarfissat tulluartut, piareersarneqartariaqarput, Innarluutillit Kattuffiat peqatigalugu.

 

Innarluutillit pisinnaasaannut naleqqussakkanik suliffinni suliassaqartitsinerup annertusarnissaa. Suliffeqarfiit suleqatigalugit, ullumikkut ilaatigut ingerlareersoq suli pitsanngorsarneqarsinnaavoq.

 

Innarluutilinnik qitornallit ikorfartoqatigiissinnaanissaannut periarfissaannik annertusarneqartariqarpoq. Angajoqqaat immitulli atugallit peqatigalugit naapeqatigiittarnerat pitsaasuuvoq, kiserliornerat millisarpoq allanit paasineqarsinnaaneruneq misigisaramikku.

 

Innarluutilinnik sullissisut pikkorissarnissamut periarfissaasa annertusaavigiuarnissaat. Innarluutit assigiingistut assigiingitsunik periuseqarfiusariaqartarput. Innarluutinniksullissisoq kinaluuniit, nalorninani sulinissaa pingaaruteqarpoq, nalornineq imminut naammagisimaannginnermik kinguneqartarmat, sulisutullu imminut naammagisimaannginneq, inuttut sulisumut peqqinnginnermik kinguneqarsinnaavoq, suliffiullu qimannissaanik kinguneqartarluni.

Innarluutilinnik sullissisut nikerarpallaat piingitsoortinniaraanni eqqaasakka aamma pinngitsoortinneqartariaqarput.

 

Inatsisinik ilitsersuutinillu atuuttunik naleqqussaasuarnissaq, tamakkulu paasiuminartuunissaat pingaaruteqarput, innarluutinnut, angajoqqaanut, sullissisunullu.

 

Innarluutilli pillugit qulaajaanerit misissueqqissaarnerillu sukumiisut, ilisimaqqissaarneqartariaqarpoq,  innarluutillit nunatsinniittut qassiunersut, qassinik ukiuliunersut, sumi najugaqarnersut, qanoq ittumik innarluuteqarnersut qanorlu ikiorserneqarnissamik pisariaqartitsinersut.  Taammaattumik  Naalakkersuisut nutarterinissamik suliaqarniarnerat isumalluarfigalugu oqaatigissavarput. Taamaattorli suliap aatsaat 2009-mi atulernissaa kingusiginartipparput, siusinnerusinnaaneralu eqqarsaatigeqqullugu.

 

Qarasaasiakkut ataavartumik nalunaarsuisinnaanissamut atortorissaarummik inerisaaneq (database) naammasineqarnissaa pisariaqalivippoq. Ukiorpaalungormata utaqqineqrluni.

 

Ikiorsiinerup tungaatigut, sulisoqarnikkut, inissaqartitsinikkut, suliffissaqartitsinikkut, atuartitaanikkut il.il. neqeroorutinik siunissamut pilersaarusiorluarnissamut, eqqaareiikaatsinnut aamma aningaasaliissutissatigut naammattunik sillimmartaarnissamut ilisimasat pissarsiassat sakkussaapput.

 

Naalakkersuisut akissuteqaamminni  innarluutilinnik sullissinerup akisussaaffigineqarnera  kommuninut nuuneqarnissaa sulinerat, Inuit Ataqatigiiniit iluarisimaarparput. Tamatta ikiorpaalunngortuni ilisimalereerlugu tamanna pitsaanerppajussasoq, piffissaalerpoq innarluutilinnut pitsaanerusoq  anguniarlugu  suliap naammasinissaa.

 

Inuit Ataqatigiiniit  oqaatigereerparput , innarluutinnut ikiorsiinermi aallaavigineqartariaqartoq, innarluutillip pisariqartitai immikkuullarissut, kissaatai inuunermilu angorusutaalu isiginiarneqartariaqartut.

 

Asserssuutigissavarput, qanittukkut paasinarsisoq, tassalu tusilartunut siunnersortip Sisimiuniit Nuummut nuuneqarnissaa eqqarsaatersuutaasoq.

Tusilartut naammineerlutik, tusilartunullu angajoqqaajusut tusilartut imikkuullarissuunerat , pisariaqartitaallu ilisimaarilluarlugu, kissaatigaat siunnersortip Sisimiuniiginnarnissaat. Tusilartunut sullissisut, ikittunguummata , suleqatigiillu avissaartuutinneqalerpata suli mianernarulertussaammata. Tassani tusilartut kissaaataat tussaaniarneqartariaqarput.

 

Innarluutinnut sullissineq akisussaanerlu kommuninut tunniunneqarpat, pisortaqarfik innarluutilinnut ilisimasanik katersuiffiusuunissaa naatsorsuutigaarput, taamaalilluni Inatsisartunut ilaasortap Ruth Heilmannip siunnersuutaa naammasineqassaaq.

 

Inatsisartunut ilaasortap Jens B. Frederiksen-p siunnertaannut, Naalakkersuisut oqaatigaat, aaqqissuusineq pitsaasumik atorneqarluni ingerlasoq.  Siunnersuutigineqartorlu pisariaqartinneqarnissoq nalorninarpoq. Peqqusutilli nutarternissaanut siunnersuutigineqartoq  ilanngullugu nalilersorneqarnissaa innersuussutigaarput.

 

Naggataatigut Naalakkersuisut 2007-mi innarlutillit atugaasa sammineqrnissaanut pilersaaruteqarerat  taperserparput.