Samling

20120913 09:26:38
Ordførerindlæg (Kandidatforbundet)


 


Anthon   Frederiksen  


Uka- 2004-56/01


 

 


ulloq,  26. oktober   2004



Forslag til landstingsbeslutning om Grønlands Hjemmestyres udtalelse til anordning om ikrafttræden for Grønland af lov om finansiel virksomhed, første behandling.


 


Med henvisning til vore bemærkninger til punkter 44, 43 og 46, har jeg på Kattusseqatigiits vegne følgende bemærkninger:


 


Hvis vi bare levede i 1950’erne, 60’erne eller 70’erne, ville vi sikkert uden yderligere kommentarer henvise forslaget til viderebehandling og til godkendelse.


 


Men i dag er vi i det 21. århundrede og der er gået mere end 25 år fra Hjemmestyrets indførelse, og Kattusseqatigiit mener, at vi må arbejde mere seriøst med selvbestemmelse på lovgivningsområdet. I disse år taler vi meget om selvstyre, men ingen snakker videre om mere selvbestemmelse på lovgivningsområdet.


 


Kattusseqatigiit mener også, at et selvstyret land bør have egen lovgivning som grundlag, idet et land bygges og udvikles med lov. Derfor må man i sådanne sager kræve fra vores partner i rigsfællesskabet, sådan som forholdene er i dag, at Landstinget også efterhånden må overtage kompetencer og pligter på lovgivningsområdet. Det må være et naturligt krav fra et land, der ønsker mere selvstyre.


 


Hvis vi i Grønland skal blive ved med at få love på Kongelig anordning, og til tider ikke engang er tilpasset nok til Grønland, vil vi bare bibeholde de gamle traditioner, og på den måde må vi regne med, at ønsket om selvsstyre vil blive meget forsinket på lovgivningsområdet.


 


Hvis vi ikke selv finder en mere vidtgående lovgrundlag for Grønland, vil målet ligge for ud. Vi må jo huske på, at alle tiltag mod selvstyre bør koordineres.


 


Med disse bemærkninger anbefaler jeg, at sagen bliver behandlet i Landstingets lovudvalg inden den kommer for anden behandling.


Partiit oqaaseqaataat (Kattusseqatigiit)

 


Anthon   Frederiksen  


Uka- 2004-56/01


 

 


ulloq,  26. oktober   2004

 


 


Aningaasarsiornermik ingerlatsiviit  pillugit  inatsisip  Kalaallit  Nunaannut  atortuulersinneqarnissaanik  peqqussut  Namminersornerullutik  Oqartussat  oqaaseqaataat  pillugu aalajangiifigisassatut  siunnersuutip  siullermeerneqarnera.


 


Kattusseqatigiit  sinnerlugit  immikkoortoq  44, 43  aamma  46-imi  oqaaseqaativut  innersuussutigalugit  imaattumik  oqaaseqarfigissuara:


 


Ilumullimi  ullumiikkut  suli  1950-ikkunni 60´-kunni  70´-kunnilu  inuungaluarutta  siunnersuut taamaaliinnarlugu  akuerineqarsinnaasutut  ingerlateqqinneqarnisaa  qularnanngilaq  annerusumilluunniit  oqaaseqarfiginagu  akueriinnarlugu  ingerlanneqarsinnaassangaluarpoq.


 


Kisianni  ukiuni  makkunani  ukiut  2100  tungaannut  ingerlalernitsinni  aammalu  Namminersornerulernermiit  ukiut  25-it  sinnerlugit  kaangiutereerneranniit  inatsiseqarnikkut   nammineernerulernissarput  pimoorunnerullugu   ingerlattariaqaleripput Kattusseqatigiinni  isumaqarpugut,  tassami  ukiuni  makkunani   Namminiilivinnissaq  annertuumik  eqqartorneqarpoq,  kisianni  inatsisiliornerup  tungaatigut  nammineernerulernissarput  ajoraluartumik  annerusumik  eqqaaneqassanani.


 


Kattusseqatigiinni  aamma  isumaqarpugut  Nuna  nammineertoq  inatsisitigut  nammineernerulluni   toqqammavissittariaqartoq,  aamma  Nuna  inatsisitigut  piorsarneqarlunilu  ineriartortittariaqarmat,  taamaattumik  suliani  imaattuni  naalagaaffeqaterput  pissutsit  taamaakkallarneranni   piumaffigineqartariaqarpoq  aamma  Inatsisartut  inatsisiliornikkut  akisussaaffiit  pisinnaatitaaffiillu  annertunerusut  naafferartumik  tiguartuaartariaqaraat.  Tamanna  nunamut  nammineernerorusuttumut  piumasaqaatigissallugu  pissusisamisuuginnartussaavoq.


 


Taamaattumik  inatsisit  Konge-p  peqqussutaatigut   Nunatsinnut   atortuulersinneqartartut ilaatigullu  Nunatsinnut  annerusumik  naleqqussarneqarneq  ajortut  pissusitoqqat  atorlugit  ingerlaannartoqassappat,  Namminiilivinnissamik   siunertaqarneq   inatsisiliornerup  tungaatigut assut  kinguaattuussasoq   naatsorsuutigineqarsinnaavoq.


 


Tassami  inatsisitigut  Nunarput  nammineerluta   tamakkiinerusumik  toqqammavilersorsinnaanngikkutigu  anguniagaq  aanngasippallaassaqaaq.  Tassami  eqqaamasariaqarpoq  suut  tamarmik  ataqatigiissaarlugit  nammineernerulernissamut  suliniutit  ingerlanneqartariaqarmata.


 


Taamatut  oqaaseqarlunga  suliap  aappassaanneerneqannginnerani  inatsisit  atortinneqarneranut ataatsimiititaliami  suliarineqarnissaa  inassutingara.