Partiit oqaaseqaataat(Siumut)-1
UKA 2003/48, 90, 98
21. nov. 2003.
Aalisarneq pillugu Inatsisartut inatsisaanni nr. 18, 31. oktober 1996imeersumi, § 14, nr. 4imik, Naalakkersuisut atueqqullugit peqquneqarnissaannik, taamaalilluni akuersissutit piffissamik killiligaanngitsut 2009imiit piffissamut killiliivigineqartalernissaannik, Inatsisartut aalajangiiffigisassaattut siunnersuut.
(Per Skaaning)
(Siullermeernera / 1. behandling)
2008p naanerani aalisarneq pillugu inatsit nutaaq, pitsanngorsagaq isumaliutigilluagaasorlu atortuulersinnaaqqullugu aalisarneq pillugu Inatsisartut inatsisaata nr. 18ip, 31. oktober 1996imeersup kingusinnerusukkut allannguuteqartinneqartarsimasup atorunnaarsinneqarnissaa, atorunnaarsitsinermillu inatsisip akuersissutigineqarnerata kingorna ukiut tallimat qaangiunneranni atortuulersinneqarnissaa sulissutigeqqullugu Naalakkersuisut peqquneqarnissaannik Inatsisartut aalajangiiffigisassaattut siunnersuut. (Ole Dorph)
(Siullermeernera / 1. behandling)
Aalisarneq pillugu Inatsisartut inatsisaanni § 14mi aalajangersagaq innersuussutigalugu 1. januar 2004 aallarnerfigalugu ukiunik tallimanik sivisussusilimmik ilimasaarereernikkut aalisarnermi piffissamut killeqanngitsumut akuersissutit, piffissamut killilimmut akuersissutinngortinneqarnissaannut Inatsisartut aalajangiiffigisassaattut siunnersuut.
(Aqqqalukasik Kanuthsen)
(Siullermeernera / 1. behandling)
Aalisarneq pillugu Inatsisartut inatsisisaanni nr. 18,31.oktober Siunnersuuteqartut Naalakkersuisunit ataatsimut akineqarnerat aallaavigalugu siunnersuuteqartut imatut Siumumit oqaaseqarfiginiarpavut.
Inatsisartuni ilaasortat Ole Dorph, Siumut, Per Skaaning, Demokratimeersoq aammalu Inuit Ataqatigiinnit Aqqalukasik Kanuthsen siunnersuuteqartut tamarmik qaqippaat Kalaallit Nunatsinni inuutissarsiutitta pingaarnersaannut aalisarnermut tunngassuteqartoq pingaaruteqarluinnartoq - pisariaqarluinnartorlu.
Aalisarneq pillugu Inatsisartut inatsisaanni § 14 aalajangersakkani atorunnaasinneqarnissaanik siunnersuuteqartut aammalu inatsisip tamakkiisumik nutarterneqarnissaanik kissaateqarneq akuersissutigineqassappat anguniaqquneqarluni ukiut tallimat qaangiunneranni allatut oqaasertaliilluni inatsisip atortuulersinneqarnissaa. Taamatut siunnersuuteqartut siunnertaqarnerat Siumumiit isumaqatigaarput.
Siumut isumaqarpoq, nunatta pisuussutai inuiaqatigiit kalaallit pigigaat. Taamaammat siunnersuuteqartut taamatut qaqitaqarnerat Siumumit paasilluarparput, tassami nunatta imaatalu pissarititai innuttaasunut amerlanerpaanut iluaqutaasumik tutsinneqarnissaat aamma siunersuuteqartut siunertaralugu oqaluuserisassanngortitsimmata.
Nunatta aningaasarsiorneranut raajat ullumikkut inuutissarsiutitsinni pingaaruteqartorujussuupput, taamaattumillu nunatsinni aallaaveqartumik inuinillu inuttaqartinneqartunik aalisariutinik ingerlatsisoqarnissaa pisariaqarluinnartuuvoq. Siumumillu pingaarteqaarput nunami aamma suliffissanik amerlanerpaanik pilersitsisumik ingerlatsisoqarnissaata qulakkeersimaneqartuaannarnissaa.
Ullumikkut raajanik pisassiissutaasartut aalisariutaatilinnut attuumassuteqartinneqartarput tassuunakkut qulakkeerneqarniarneqartarluni aalisariutip ingerlatap aamma akisusaqisup naleqaqisullu imminut akilersinnaasumik aammalu ukiunut tulliuttunut aningaasarsiornikkut nappassutaasinnaasumik ingerlatsisoqarsinnaanera, taamaalilluni aamma kilisaataatilinnut siunissamut pilersaarusiorsinnaanermik periarfissaqartinneqarnissamut ajornannginnerusumik toqqissisimanarnerusumillu ingerlatsisoqarsinnaalersarpoq. Tamanna namminermini ajunngilaq, kisianni pisuussutinut aamma uumassusilinnut inuiaqatigiit piginnittuunerat tunngavigalugu inatsit naleqqussarneqartariaqartoq siumumit isumaqarfigaarput. Inuusuttut allat aamma piumassuseqartut aalisariutitaarnissaminnut periarfissaasa ammanerulersinneqarnissaat eqqarsaatigisariaqarmat.
Piffissamik killiliilluni pisassiissutit niuerutigineqarsinnaanerilu aalisarneq pillugu inatsimmut ilanngunneqarput avataani raajarniarnermut inuussutissarsiutigalugu aalisarneq pillugu Inatsisartut inatsisaanni 1990-meersumi aammalu sinerissap qanittuani raajarniarnermut inuussutissarsiutigalugu aalisarneq pillugu Inatsisartut inatsisaannut allannguuteqartinneqartumi 1996-mi.
Taamanikkut inatsimmik allannguuteqartitsisoqarpoq raajat nungukkiartuutaanngitsumik aalisarneqarnissaannut sanilliullugu raajarniarnermi pisaqarsinnaassuseq annertuallaarmat.
Taamatut inatsimmik allannguuteqartitsisoqartarnera takornartaanngilaq tassami piffissap aalajangersimasup iluani pissutsinik allannguuteqartoqaraangat, aamma periutsit naleqqussarneqartarnissaat pisariaqartuusarmat. Taamatullu siunissami ingerlajuassaagut silarsuarput malittaralugu, nunamiippugummi allanngorartuartumi aamma silaannaap allanngorarnera malillugu aalisagaqassusermut sunniuteqartarnera qujanartumik ullumikkut ilisimasaqarfigineruleratsigu.
Siumumi pingaartitaraarput Kalaallit nunatsinni inuiaqatigiit soqutigisaat naapertorlugu aamma ineriartortitsinissaq, tassa imaappoq aamma aalisartut kattuffillu qanimut suleqatigalugit ingerlatsisoqarnissaa pisariaqartuaannassasoq pisuussutitta atukkiunneqartarnerat pingaartuummat toqqissisimanarnerussallunilu tamaginnut.
Siunnersuuteqartut anguniagaat Siumumiit isumaqatigaavut. Paasivarput Naalakkersuisut siunnersuutigineqartut ilaatillugit inatsisip tamakkiisumik nutarterneqarnissaa peqqissaarullugu suliariniaraat, Inatsisartunullu ukiamut 2004-imi saqqummiussaqarnissartik neriorsuutigigaat. Siumumiit naalakkersuisunut piumasarissavarput piujuaannartitsinissaq, nunattalu namminersulernissaanik anguniagaqarneq tunngavigalugit aalisarnermut inatsisissaq nutaaq suliareqqullugu.
Taamatut oqaaseqarluta aappassaaneerneqartinnagu ataatsimiititaliamut ingerlatinneqarnissaa innersuussutigaarput
Ruth Heilmann, Siumut